Zachęcamy Państwa do przeczytania wywiadu z jednym z naszych specjalistów!
lek. med. Adam Kwiatek
specjalista chirurg, endoskopista; wykonujący przesiewowe badania kolonoskopowe,
realizowane w ramach przedmiotowego projektu w Zespole Opieki Zdrowotnej w Suchej Beskidzkiej
ZOZ: Dlaczego tak ważne jest wykonanie profilaktycznej kolonoskopii?
Adam Kwiatek (AK): Kolonoskopia to badanie pozwalające na wczesne wykrycie i usunięcie zmian bezobjawowych (polipów) w jelicie grubym, które – w przypadku ich nie usunięcia – mogą przekształcić się w nowotwór. Profilaktyczna kolonoskopia jest więc bardzo istotnym badaniem.
ZOZ: Jakie objawy powinny zaniepokoić, nakierować pacjenta na wykonywanie kolonoskopii?
Adam Kwiatek (AK): Przede wszystkim wśród niepokojących objawów, mogących zaświadczać o negatywnych zmianach w obrębie jelita grubego, należy wymienić krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego oraz zaburzenia w oddawaniu stolca. Należy jednak mieć na uwadze, że objawy pojawiają się w zaawansowanych stadiach choroby. Profilaktyczna kolonoskopia, a więc wykonana w odpowiednim wieku – nawet przy braku niepokojących objawów – może wykryć niekorzystne zmiany i w konsekwencji – powstrzymać rozwój choroby. Należy także pamiętać, że istotne znaczenie w zakresie ryzyka rozwoju ma obciążający wywiad rodzinny.
ZOZ: Jak zminimalizować poczucie wstydu i strach przed badaniem?
Adam Kwiatek (AK): Nie należy się wstydzić – najważniejsze jest zestawienie psychiczne oraz świadomość, że badanie to jest badaniem koniecznym pomiędzy 50-65 rokiem życia. Strach przed badaniem to – w moich obserwacjach – lęk pacjentów przed bólem. Nie ulega wątpliwości, że badanie kolonoskopowe nie należy do najbardziej przyjemnych kategorii badań. W dodatku dotyczy intymnych części naszego ciała. Odczuwany ból jest sprawą bardzo indywidualną. Badanie kolonoskopowe w praktyce niezmiernie rzadko powoduje silniejsze dolegliwości bólowe. Oczywiście – w trakcie badania pacjent może odczuwać zwiększony dyskomfort, uczucie rozpierania, wzdęcia czy skurcze w jamie brzusznej. Dolegliwości te są krótkotrwałe. Jednakże istnieje możliwość wykonania kolonoskopii z podaniem środków przeciwbólowych i uspokajających, pod nadzorem lekarza i pielęgniarki anestezjologicznej. Jak wspomniałem, najważniejsze jest nastawienie, a przy jego budowaniu pacjent musi uświadomić sobie, że choroba nowotworowa oznacza więcej cierpienia niż jedna profilaktyczna kolonoskopia…
ZOZ: Jak wygląda postepowanie z pacjentem, u którego wykryto niepokojąca zmianę w obrębie jelita grubego?
Adam Kwiatek (AK): Polipy do 10 mm usuwane są w trakcie kolonoskopii i materiał ten wysyłany jest do badania histopatologicznego. W przypadku polipów o średnicy powyżej 10 mm, pacjent jest kierowany do polipektomii (czyli usunięcia) w warunkach szpitalnych. W przypadku nacieku nowotworowego pobiera się wycinek do oceny histopatologicznej, a pacjent od razu kierowany jest do leczenia w warunkach oddziału szpitalnego.
ZOZ: Jak zachęcić do udziału w badaniu przesiewowym?
Adam Kwiatek (AK): Przede wszystkim informować, uświadamiać i przełamywać bariery psychologiczne u ludzi. Myślę, że to trudne, ale z całą pewnością możliwe. Wymaga tylko czasu i odpowiednich działań.